هفت نوشیدنی سالم و 3 نوشیدنی مضر برای کودکان
همانطور که انتخاب یک غذای سالم و مغذی برای کودکان چالش بزرگی است.
انتخاب یک نوشیدنی مناسب نیز کاری بسیار دشوار است.
اکثر کودکان تمایل به خوردن مواد شیرین دارند، به نوشیدنیهای شیرین نیز علاقه مندند.
اما باید با راهنمائی کردن آنها تعادلی میان نوشیدنی های مفید و مضر ایجاد نمود.
-
آب
هنگامی که کودک اظهار تشنگی می کند به او آب بدهید.
چون آب برای سلامتی کودک بسیار حیاتی است و موجب عملکرد بهتر بدن او می شود.
آب موجب تنظیم دمای بدن و عملکرد بهتر اعضای بدن می شود.
به دلیل رشد سریع کودک و میزان سوخت و ساز بالای آنها نسبت به بزرگسالان، آنها به آب بیشتری نیاز دارند.
آب خلاف نوشیدنیهای دیگر تولید کالری نمی کند و مانع کم شدن اشتهای او نمی شود.
علاوه بر این نوشیدن آب به مقدار کافی به وزن بدن کودک کمک کرده و از پوسیدگی دندانهایش جلوگیری می کند.
آب عملکرد مغز کودک را بهتر و بیشتر می کند.
کم آبی موجب یبوست، کاهش عملکرد مغز و احساس خستگی مفرط کودک می شود.
این تنها اثرات کم آبی نیست و می تواند اثرات مخربی دیگری نیز بر بدن کودک و عملکرد آن داشته باشد.
-
آبهای مزه دار طبیعی
از آنجائی که نوشیدن مداوم آب بسیار خسته کننده است، کودکان کمتر اظهار تشنگی می کنند و آب نمی نوشند.
برای مزه دار کردن آب بدون استفاده از شکر، آب را با میوه ها و گیاهان مزه دار کنید.
مزه های مختلف را امتحان کنید تا کودک بهترین را انتخاب کند.
از کودکان بخواهید که میوه و سبزیجات داخل آب را بخورند تا از مواد مغذی بیشتری استفاده کنند.
بهترین نوشیدنیهائی که می توانید برای کودک تهیه کنید:
- نعنا و آناناس
- خیار و هندوانه
- بلوبری و تمشک
- لیمو و توت فرنگی
- پرتقال و لیمو ترش
به کودکان اجازه دهید ترکیبات نوشیدنی را خودشان انتخاب کنند و با کمک شما آن را تهیه کنند.
نوشیدنی را در بطری ریخته و به کودک بدهید تا خارج از خانه نیز به آن دسترسی داشته باشد.
-
آب نارگیل
اگر چه آب نارگیل حاوی کالری و مقداری شکر است!
اما یکی از سالمترین نوشیدنیهاست و بهتر از سودا و نوشیدنیهای دیگر است.
آب نارگیل مقدار زیادی مواد مغذی از جمله ویتامین C، منیزیم و پتاسیم دارد که همه برای سلامت کودک ضروریند.
علاوه بر این آب نارگیل الکترولیتهائی مانند پتاسیم، کلسیم، سدیم و منیزیم دارد که برای کودکان بخصوص پس از تحرک و ورزش بسیار مفیدند.
به همین دلیل آب نارگیل بهترین نوشیدنی برای کودکان فعال است و مانع کم آبی بدنشان می شود.
بعلاوه هنگامی که کودکان به دلیل اسهال و استفراغ آب زیادی از دست می دهند آب نارگیل بهترین نوشیدنی برای رفع کم آبی بدنشان است.
آب نارگیل ساده یکی از بهترین نوشیدنیها برای کودکان است.
-
برخی از انواع اسموتی
یکی از بهترین روشهای استفادة کودکان از میوه و سبزیجات، تهیه اسموتی است.
اکثر اسموتی هائی که در بازار فروخته می شوند کم و بیش شکر دارند و می توانید به جای خرید، آنها را در خانه برای کودکتان تهیه کنید.
اسموتی برای کودکان بدغذا بسیار مناسب است.
شما می توانید از سبزیجات برگ پهن و سبز مانند اسفناج، کِیل و حتی گل کلم اسموتی تهیه کنید.
کودکان معمولاً برخی از اسموتی ها را بیشتر دوست دارند:
- آناناس و کِیل ( نوعی گیاه برگ پهن سبز)
- اسفناج و بلوبری
- هلو و گل کلم
- چغندر و توت فرنگی
این مواد را می توانید با شیرهای لبنی و یا گیاهی مخلوط نمائید و به آن شاهدانه، پودر کاکائو، نارگیل شیرین نشده، آواکادو و یا بذر کتان اضافه کنید.
از خرید اسموتی های بازار خودداری کنید چون اکثراً شکر دارند.
از آنجائی که اسموتی ها کالری دارند، آن را به عنوان اسنک و در کنار یک غذای ساده به کودک بدهید.
-
شیر بدون مواد شیرین
اگر چه کودکان شیرهای شیرین شده مانند شیر توت فرنگی و یا شیر شکلات را خیلی دوست دارند اما بهتر است که به آنها شیر ساده و بدون مواد شیرین کننده داد.
شیر ساده بسیار مغذی است و برای رشد کودک لازم است.
بطور مثال شیر حاوی پروتئین، کلسیم، فسفر و منیزیم است که همه برای سلامت استخوان و رشد کودک ضروریند.
به علاوه شیر معمولاً با ویتامین D غنی می شود که برای سلامت استخوان بسیار لازم است.
اگر چه برخی از والدین علاقه مندند که به کودکان شیر کم چرب و یا بدون چربی بدهند اما باید بدانند که شیر چرب برای رشد مغز و بطور کل رشد کودک بسیار مفید است.
در واقع کودکان بیشتر از بزرگسالان به چربی نیاز دارند، چون متابولیسم کودکان بالاتر از بزرگسالان است.
حال می توان نتیجه گرفت شیر با 2 در صد چربی برای کودکان بهتر از شیر کم چرب و یا بدون چربی است.
به خاطر داشته باشید مصرف زیاد شیر موجب بی اشتهائی کودک می شود و در نتیجه غذای کمتری می خورد.
شیر یک ماده مغذی است اما برخی از کودکان به آن حساسیت دارند و دچار نفخ، اسهال، گاز معده، جوشهای ریز پوستی و درد معده می شوند. در این شرایط با پزشک مشورت نمائید.
-
شیرهای گیاهی بدون شکر
کودکانی که به شیر لبنی حساسیت دارند باید از شیرهای گیاهی مانند شیر شاهدانه، نارگیل، بادام، بادام هندی، برنج و یا سویا استفاده کنند.
مانند شیرهای لبنی، شیرهای گیاهی نیز می توانند با شکر و یا مواد قندی مصنوعی شیرین شده باشند.
بهتر است از انواع بدون مواد شیرینی برای کودکان تهیه شود.
این شیرها را می توان به صورت ساده و یا به شکل اسموتی، همراه غلات صبحانه و سوپ به کودک داد.
بطور مثال یک فنجان 240 میلیگرمی شیر شیرین نشده بادام 40 کالری دارد.
مصرف نوشیدنیهای کم کالری به کودک کمک می کند که کمتر به مایعات دیگر نیاز داشته باشد.
این شیرها مقدار زیادی ویتامین و مواد معدنی دارند و اکثراً با کلسیم، ویتامین B12 ، ویتامین D غنی می شوند.
-
دمنوشها
اگر چه چای یک نوشیدنی مناسب برای کودکان نیست اما برخی از دمنوشها را می توان برای سلامت کودک به او داد.
دمنوشهای علف لیمو، نعنا، رویبوس و بابونه بهترین جایگزینها برای نوشیدنیهای شیرین و گاه کافئین دار هستند.
این دمنوشها در برخی از بیماریها و یا هنگام اضطراب بسیار مؤثرند.
دمنوش بابونه ضد التهاب و ورم است و در درمان مشکلات روده از جمله تهوع، گاز، اسهال و سوء هاضمه استفاده می شود.
چای بابونه و علف لیمو سالهاست که برای آرامش کودکان و بزرگسالان هنگام اضطراب تجویز می شود.
اگر چه برخی از این دمنوشها برای سلامت کودک مفیدند اما قبل از مصرف بهتر است که با پزشک اطفال مشورت شود.
به خاطر داشته باشید این دمنوشها برای نوزادان مناسب نیستند.
دمای دمنوش باید به گونه ای باشد که موجب سوختگی کودک نشود.
نوشیدنی های ممنوعه برای کودکان
اگر چه برخی از نوشیدنیهای شیرین هر از گاهی برای کودکان مجاز است اما نباید که مصرف آن به صورت عادت در آید.
نوشیدن سودا و یا نوشابه های شیرین می تواند موجب چاقی مرضی و صدمه به دندانها شود.
سودا و نوشابه های شیرین
اگر قرار به منع نوشیدن برخی از نوشیدنیها باشد، اولین کار حذف سودا و نوشابه های شیرین مانند نوشابه، شیر شیرین شده و یا دمنوش شیرین از رژیم کودک است.
345 میلیگرم کوکاکولا 39 گرم شکر یعنی معادل 10 قاشق چایخوری شکر دارد و این در صورتی است که انجمن قلب در امریکا حداکثر مجاز مصرف روزانه شکر برای کودکان بین 2 تا 18 سال را کمتر از 6 قاشق غذاخوری یعنی 25 میلیگرم مقرر کرده است.
نوشیدنیهای شیرین موجب بیماریهائی مانند دیابت نوع 2 و کبد چرب می شوند.
مصرف نوشیدنیهای شیرین موجب چاقی و پوسیدگی دندانها می شوند.
علاوه بر این نوشیدنیهائی مانند شیرهای طعم دار حاوی مقدار زیادی شربت ذرت با فراکتوز بالا هستند.
-
آب میوه ها
اگر چه آب میوه های طبیعی حاوی ویتامین و مواد معدنی هستند اما مصرف آنها باید محدود باشد.
بهترین مقدار مصرف برای کودکان یک تا 6 سال 120 تا 180 میلیگرم و کودکان هشت تا 12 سال 236 تا 355 میلیگرم در روز است.
مصرف بالای آب میوه موجب چاقی مرضی می شود.
اگر این مقدار آبمیوه در روز مصرف شود موجب چاقی کودک نمی گردد.
نتیجه چندین تحقیق نشان داده است که مصرف یک سال آب میوه زیاد موجب اضافه وزن کودکان یک تا 6 سال می شود.
چون آب میوه فیبر ندارد کودکان تمایل زیادی به نوشیدن آن دارند.
پس بهتر است که میوه را جایگزین آب میوه نمود.
نوشیدن آب میوه در کودکان زیر 1 سال نیز باید با دستور پزشک و محدود باشد.
-
نوشیدنیهای کافئین دار
برخی از کودکان از نوشیدنیهای کافئین دار استفاده می کنند.
نوشیدنیهائی مانند سودا، قهوه و نوشیدنی های انرژی زا حاوی کافئین هستند و بر سلامت کودک تأثیر می گذارند.
طبق تحقیقی 75 درصد از کودکان بین 6 تا 19 سال کافئین مصرف می کنند.
کودکان بین 2 تا 11 سال روزانه 25 میلیگرم و کودکان بین 12 تا 17 سال 50 میلیگرم کافئین مصرف می نمایند.
کافئین موجب افزایش ضربان قلب، فشار خون بالا، اضطراب و بیخوابی میشود.
مصرف بیشتر از 85 تا 100 میلیگرم کافئین در روز برای کودک بیشتر از 12 سال مجاز نیست و در کودکان زیر 12 سال اصلاً نباید استفاده شود.