گیاهان دارویی در صنعت آرایشی و بهداشتی

با افزایش محصولات آرایشی و بهداشتی و زیاد شدن انواع بیماری های پوستی توجه به محصولات گیاهی و طبیعی بیشتر احساس می شود.

گیاهان دارویی بسیاری در طبیعت وجود دارند.

گیاهان دارویی با داشتن مواد موثره ای مانند اسانس ها، تانن ها، ساپوتین ها و …. در ساخت انواع محصولات آرایشی بهداشتی به کار می روند.

در این مقاله کاربرد گیاهان دارویی گیاهان دارویی در صنعت آرایشی و بهداشتی را برایتان شرح میدهیم.

برخی گیاهانی که در صنعت آرایشی و بهداشتی کاربرد دارند

اسطوخودوس

گیاهی است بوته مانند، پرپشت و دارای ساقه های متعدد و چهارگوش به ارتفاع 30 تا 60 سانتی متر .

بیشترین کارایی اسانس اسطوخودوس در صنایع بهداشتی و آرایشی است.

این گیاه به دلیل خوش عطر بودن از ترکیبات اصلی ادکلن ها است.

گل های خشک شده آن را برای معطر کردن لباس ها به کار می برند.

اسانس این گیاه در تولید صابون، شامپو و خوش بو کننده های هوا نیز کاربرد دارد.

اسفرزه

گیاهی است علفی و چند ساله، به بلندی 10 تا 56 سانتی متر، بدون ساقه و با کرک های نرم.

دانه های اسفرزه دارای موسیلاژ، پروتئین، قند، روغن ثابت (روغن غیر فرار) و تانن است.

از موسیلاژ آن در فراورده های آرایشی به عنوان امولسیون کننده و از پوست دانه ها به صورت موضعی در رفع تحریک پوست استفاده می شود.

بابا آدم

گیاهی است علفی، به ارتفاع 90 تا 150 سانتی متر.

دارای ساقه منشعب که به حالت خودرو در دشت ها و نواحی مرطوب و سایه دار می روید.

ریشه ای بلند با ظاهری دوکی شکل و به رنگ قهوه ای دارد.

همچنین می توان آن را برای بخور صورت استفاده کرد.

این گیاه در حالت دهنده های مو، شامپوها، کرم ها، لوسیون ها، ژل و برای استحمام استفاده می شود.

گیاه شناسان کاربرد این گیاه را برای تمیزی خون و از بین بردن آکنه بسیار موثر می دانند.

برگ های بابا آدم برای تسکین نیش حشرات، خراشیدگی ها و به علت اثر نرم کننده ای که روی پوست دارد.

بابونه رومی

گیاهی علفی و پایا با ساقه ای خزنده و منشعب، دارای برگ های متناوب با بریدگی های عمیق است.

در قسمت انتهای ساقه ها ی آن، گل های پایه دار لوله ای قرار دارند.

از تقطیر سر شاخه ها، اسانس روغنی به دست می آید که در لوازم آرایشی و دارویی مصارف بسیاری دارد.

بابونه باعث از بین رفتن کشیدگی و پیری سلول پوست می شود.

بابونه خواص ضد التهابی و آنتی باکتریال دارد.

محرکی برای پروتئین سازی و سلول سازی در فولیکول مو به حساب می آید.

اجزای فلاونوئید روغن اسانس موجود در بابونه، دارای فعالیت ضد التهاب و ضد حساسیت موثری است.

بابونه به علت داشتن ماده کامازولین، لکه های پوست را از بین می برد.

از مواد موثره گل های بابونه در تهیه کرم های مرطوب کننده و روشن کننده پوست و شامپو های تقویت کننده موی سر استفاده می شود.

بابونه در درمان سوزش های ناشی از ادرار اطفال و ترک خوردگی نوک پستان موثر است.

حنا

درختچه حنا، شاخه های غالبا خاردار و پوشیده از پوست خاکستری مایل به سفید دارد.

ارتفاع آن حداکثر به 6 تا 7 متر می رسد.

برگ های آن ساده و گل های حنا، سفید رنگ به صورت خوشه های متعدد می باشد

قسمت مورد استفاده حنا برگ آن است که به حالت کامل یا به صورت پودر مورد استفاده قرار می گیرد.

حنا به طور متوسط دارای 7 تا 8 درصد تانن، 6 درصد مواد چرب، 2/1 درصد اسانس، 2 تا 3 درصد مواد رزینی و دو در هزار از یک ماده رنگی قابل تبلور است.

ماده رنگی حنا لاوسون نام دارد.

لاوسون دارای سمیت بسیار کم است و اثر ضد میکروبی و ضد قارچی قوی است.

لاوسون به خصوص در قارچ های مولد کچلی و خاصیت رنگ کردن دارد.

از حنا برای رنگ کردن موی سر و رنگ کردن دست و پا استفاده می شود.

در ایران هم برای جلوگیری از عرق دست و پا و رفع بوی ناپسند آنها از حنا استفاده می شود.

ماده موثره حنا با نام لاوسون که به غیر از خاصیت رنگی حنا به علت داشتن تانن، قابض و تقویت کننده موی پوست سر است .

عصاره حنا در بهبود تعریق بیش از حد کف دست مفید است.

حنا به صورت خشک، باعث درماتیت تماسی و در مژه، ابرو و چشم ها، ایجاد جراحت می کند.

برگ حنا خاصیت مخدر دارد و مقادیر بالای آن باعث سر درد و مسمومیت می شود.

حنای طبیعی حالت دهنده بسیار عالی به شمار می آید و باعث افزایش درخشش مو می شود.

حنا رنگ اصلی مو را تغییر نمی دهد.

می توان از آن در شامپوها، شوینده ها و حالت دهنده های مو استفاده کرد.

حنا یکی از قدیمی ترین رنگ های جهان است و برای قرمز کردن مو استفاده می شود.

وقتی با نیل مخلوط شود، رنگ های متفاوتی از قهوه ای تا مشکی را تشکیل می دهد.

به همین دلیل می توان با مخلوط کردن گیاهانی نظیر ریواس، همیشه بهار، به ژاپنی و …. به انواع مختلفی از رنگ قرمز دست یافت.

مواد قلیایی، رنگ محلول های آبی لاوسون را تیره تر می کند ولی اسیدها خواص آن را از بین می برند.

برای تولید رنگ مو لازم است همراه با محلول قلیایی تهیه شود.

خرما

در خرما ساقه ها چندتایی یا در نمونه های کاشته شده منفرد تا ارتفاع 30 متر با برگ هایی بلند تر از پهنا دارد.

برگ ها سبز – خاکستری، سخت شکننده، به طول 3 متر یا حتی بیشتر هستند

از میوه  درخت خرما دو نوع روغن به شرح زیر تهیه می شود:

روغنی که از پولپ میوه به دست می آید و به روغن نخل موسوم است.

روغنی که از مغز دانه استخراج می شود، به روغن پالمیست معروف است.

برای استخراج روغن، میوه های متععدی از خرما جدا می کنند و آنها را به مدت چند روز به حال خود باقی می گذارند تا تخمیر شود.

سپس آنها را بر روی یکدیگر فشار می دهند تا قسمت گوشتدار میوه (پولپ) از بقیه جدا شود.

در این موقع پولپ ها را در یک ظرف حاوی آب جوش وارد می کنند تا مواد روغنی از آن جدا شود.

برای تصفیه مجدد، آن را تحت تاثیر آب جوش قرار می دهند تا روغن حاصل به نوع مرغوب درآید.

روغن نخل در گرمای 40 درجه حالت مایع دارد و رنگ آن زرد یا نارنجی است.

در حالت تازه به طور ملایم بوی بنفشه از آن استشمام می شود.

از مصارف مهم آن صابون سازی و چرب کردن چرخ ماشین آلات است.

روغن پالمسیت، از مغز درون هسته پس از شکستن آن به دست می آید.

برای این کار مغز درون هسته را ابتدا جدا کرده، به خوبی خشک می کنند سپس تحت فشار زیاد و گرما، معادل40 تا 45 درصد روغن از آن استخراج می کنند.

این روغن، رنگ سفید دارد و در گرمای بیشتر از 25 درجه حالت روان به خود می گیرد.

از آن منحصر برای تهیه صابون و شمع استفاده می شود.

این روغن ماده ای چرب و زرد رنگ است که در تهیه صابون ها و کرم های پاک کننده کاربرد دارد.

گرده گل نخل نر به عنوان پودر نرم کننده پوست صورت و دست به کار می رود.

پس از جمع آوری گرده آن را در ماسوره ای می ریزند و به تدریج به کار می برند.

---