آبله مرغان: چه باید خورد چه نباید خورد؟

افرادی که مبتلا به اختلالات سیستم ایمنی هستند، به سختی می توانند با ویروسها، بیماریها و عفونتها مبارزه کنند و به همین دلیل برای آنها خطر ابتلا به بیماری آبله مرغان زیاد است. گاه این بیماری  بسیار مشکل ساز می‌شود. در نتیجه آبرسانی درست به بدن، و مصرف مواد مغذی مناسب به بدن می تواند راهکار مناسبی برای مبارزه با این عفونت باشد. در این مطلب از مجله تیرینک به این بیماری و راه‌های درمان آن پرداخته ایم.

خوشبختانه در سالهای اخیر (بین 2005 تا 2014) آمار ابتلا به بیماری آبله مرغان حدود 85% کاهش یافته است. اما برخی از گروهها مانند نوزادان، زنان باردار، افراد مبتلا به ایدز و کسانی که مبتلا به مشکل اختلال سیستم ایمنی هستند، هنوز در خطر هستند.

آبله مرغان چیست؟

آبله مرغان نشانگر ظهور ویروس واریسلا زوستر در بدن است. این ویروس موجب بیماری زونا نیز می‌شود. آبله مرغان بسیار مُسری است و به دلیل تب، تهوع، خستگی شدید، گرفتگی و درد عضلات، دانه‌های قرمز که به صورت تاول اند و خارش زیادی دارند، بیماری آبله مرغان یک بیماری آزار دهنده است.

گاه آبله مرغان موجب مشکلات دیگری مانند زخم معده، التهاب لوزالمعده، هپاتیت، سکته، و ذات الریه می‌شود.

درمان آبله مرغان

اگر چه به دلیل واکسیناسیون، خطر ابتلا تا حد زیادی کاهش یافته است، اما هنوز داروهای زیادی برای رفع این بیماری وجود ندارند. با وجود بررسی تحقیقات متعدد، تنها داروی آسیکلوویر نوعی آنتی ویروس؛ می تواند تاثیر داشته باشد. این دارو هم مصرف خوراکی به صورت قرص دارد و هم به صورت پماد در محل عفونی گذاشته می‌شود. قرص آسیکلوویر تنها زمانی تاثیرگذار است که در 24 ساعت اول بیماری مصرف شود وگرنه تأثیر چندانی نخواهد داشت. با وجود این دلایل، در نظر گرفتن تغذیة سالم و مراقبت، بهترین راهکار است.

با انجام برخی از راهکارها می توان علائم و مشکلات این بیماری را کنترل کرد:

• استفاده از استومینوفن موجب کاهش تب در کودک می‌شود. استفاده از داروهایی مانند آسپرین یا ایبوبروفن ممکن است که در کودکان اثرات جانبی داشته باشند و بهتر است که استفاده نشوند.
• از خاراندن زخمها جلوگیری شود تا ویروس گسترش بیشتری پیدا نکند.
• برای آرام کردن درد و خارش، یک حمام آب خنک و یا استفاده از لوسیونهای آرام کننده بهترین روش است.
• مصرف غذاهای مناسب و قابل هضم
• آبرسانی به بدن

راهنمای کلی تغذیه هنگام ابتلا به آبله مرغان

دانه های آبله مرغان نه تنها در بخش خارجی بدن (پوست) ظاهر می‌شوند، بلکه در بخش داخلی زبان، گلو و دهان نیز به وجود می‌آیند.

طبق تحقیقات این دانه ها بسته به شدت بیماری می توانند در بخشهای داخلی یعنی همان گلو، زبان و دهان ایجاد شوند. در نتیجه مصرف غذاهای مناسب می تواند مانع التهاب بیشتر این مناطق شود. مصرف ادویه ها، ترشی ها، مواد نمکی و غذاهای سوخاری، التهاب و درد را افزایش دهد.

علاوه بر این در افرادی که سیستم ایمنی ضعیفی دارند، آبله مرغان موجب التهاب معده، و مشکلاتی مانند درد معده، تهوع و استفراغ می‌شود. یک تغذیه مناسب با غذاهای ساده، می تواند هم به بدن مواد مغذی برساند و هم آبرسانی بدن را کنترل کند. در موارد بسیار نادر، فرد مبتلا به آبله مرغان ممکن است که مبتلا به کم خونی و یا کمبود آهن خون شود. مصرف غذاهای حاوی آهن می تواند خطر کمبود آهن را کاهش دهد.

غذاهای مناسب آبله مرغان

استفاده از برخی از غذاهای ساده برای بیمار، مطمئن تر و ساده تر است:

 غذاهای نرم

• پورة سیب زمینی
• سیب زمینی شیرین
• آواکادو
• املت تخم مرغ
• لوبیا و عدس پخته و نرم
• توفو
• مرغ آبپز
• ماهی آبپز

غذاهای سرد

• ماست
• کفیر
• بستنی
• پنیر نرم
• اسموتی
• میلک شیک

غذاهای بدون فیبر و یا فیبر کم و پخته شده

• برنج
• پاستا
• جوی دوسر

سبزیجات و میوه های غیر اسیدی و ترش

• سس سیب
• موز
• ملونها
• بریها
• هلو
• بروکلی
• کیل
• اسفناج
• خیار

حفظ آب بدن در زمان آبله مرغان

مصرف غذاهای مغذی و قابل تحمل بیمار، می تواند در تسریع بهبودی کمک کند، اما حفظ آب بدن و مرطوب نگه داشتن آن نیز بسیار اهمیت دارد. از آنجائی که ممکن است که دانه ها و زخمها در دهان و زبان نیز ایجاد شوند، مصرف نوشیدنی و غذا برای بیمار بسیار دردناک و سخت است. به همین دلیل این مشکل می تواند موجب کم آبی بدن  بیمار هم بشود.

مصرف برخی از نوشیدنی ها در دوران بیماری توصیه می شود:

• آب
• آب نارگیل
• نوشیدنی های ورزشی کم شیرین
• مصرف الکترولیت (اُ آر اِس)

برخی از نوشیدنی ها موجب کم آبی می شوند:

• آب میوه های قندی
• قهوه
• سودا
• الکل
• نوشابه های انرژی

غذاهایی که نباید مصرف شوند

همانطور که گفته شد، مصرف برخی از غذاها موجب التهاب زخمهای دهان، گلو و زبان می شوند. بهتر است این نوع غذاها در دوران بیماری مصرف نشوند:

غذاهای پر ادویه

• فلفل های تند
• سس های تند
• سالسا
• سیر

غذاهای اسیدی و ترش

• انگورها
• آناناس
• گوجه فرنگی
• آب مرکبات و میوه های ترش
• غذاهای شور مثل خیار شور و یا ترشیجات
• قهوه

غذاهای نمکی

• چوب شور
• چیپس
• آبگوشتهای آماده و نمکی
• آب سبزیجات

غذاهای سفت و کرانچی

• پاپ کورن
• آجیلها
• دانه ها
• غذاهای سرخ شده

یک نمونه از رژیم غذایی روزانه بیمار

این رژیم غذایی می تواند به عنوان نمونه استفاده شود:

صبحانه

• ½ پیمانه جوی دوسر
• 1 عدد تخم مرغ املت شده
• 1 عدد موز
• آب
• 50 گرم آواکادو

ناهار

• ½ پیمانه برنج قهوه ای
• 1 پیمانه اسفناج پخته شده
• ½ پیمانه ماست به همراه بری و یا کره بادام
• آب

شام

• 84 گرم مرغ آبپز
• ½ پیمانه پوره سیب زمینی
• 1 پیمانه بروکلی بخارپز و نرم
• 1 پیمانه اسموتی توت فرنگی و موز
• آب

شما می توانید با توجه به درصد مشکلتان و با در نظر گرفتن غذاهای مجاز، رژیم خود را برنامه ریزی کنید.

کلام آخر

آبله مرغان بسیار مسری و آزار دهنده است. در حالی که واکسن توانسته است تا حد زیادی خطر این بیماری را کاهش دهد، اما هنوز درمانهای مختلفی برای آن وجود ندارد. در نتیجه برای مدیریت علائم آن و آرام کردن بیمار راهکارهائی وجود دارند که می توان استفاده کرد.

پیروی از رژیمهای سالم مانند استفاده از غذاهای نرم و بدون فیبر می تواند درد دهان را کمتر نماید. مصرف آب و یا نوشیدنی های مناسب نیز می تواند با عفونتها مبارزه نماید. مصرف برخی از غذاها مانند غذاهای سفت و کرانچی، تند، ادویه ای، نمکی و یا ترش می تواند موجب افزایش درد زخمهای دهان، زبان و گلو شوند. در نهایت بهتر است که با پزشک حتماً مشورت کرده و تحت نظر او به بیمار غذا و نوشیدنی دهید.

---