آیا روغن گیاه گلرنگ برای سلامت بدن مناسب است؟

گلرنگ گیاهی از خانواده گل آفتابگردان است. این گیاه بومی چین، هند، ایران و مصر است. در حال حاضر این گیاه در بسیاری از کشورها مانند آمریکای شمالی به عمل میاید. در این کشورها این گیاه را بیشتر برای تهیه روغن گلرنگ و علوفه دام پرورش می دهند.

روغن گیاه گلرنگ از دانه های گیاه گلرنگ تهیه می شود. دو نوع روغن گیاه گلرنگ وجود دارد لینولئیک بالا و اولئیک بالا. روغن لینولئیک بالا مملو از روغن ترانس است، اما اولئیک بالا دارای روغن تک سیر نشده است.

برای مصرف خوراکی و به دلیل پذیرش دمای بالا، از روغن اولئیک بالا استفاده می شود. بخصوص برای مواد سرخ کردنی به دلیل پذیرش دمای بالا بسیار مناسب است. بطور کل روغنهایی که قدرت پذیرش دمای بالا را دارند، بیشتر برای مواد سرخ کردنی استفاده می شوند.

مانند هر روغن دیگری، روغن گیاه گلرنگ نیز از لحاظ تغذیه ماده مناسبی نیست، اما ویتامین E زیادی دارد.

اروغن گیاه گلرنگ در هر 14 گرم دارای مواد مختلفی است:

• کالری: 124
• چربی: 14 گرم
• کربو هیدارات: صفر
• ویتامین E :32% از نیاز بدن را تأمین می کند
• پروتئین: صفر

همانطور که مشاهده می کنید روغن گیاه گلرنگ مملو از چربی است و بجز ویتامین E مواد دیگر آن کلاً برای تغذیه مناسب نیستند. این روغن دارای لینولئیک اسید و اولئیک اسید است. 90% این روغن از دو روغن اشباع نشده تشکیل شده است. 10% بقیه آن را اسید استئاریک و اسید پالمتیک تشکیل می دهند.

آیا روغن گلرنگ خاصیت و یا منفعتی دارد؟

این روغن مملو از چربی است و به جز ویتامین E هیچ ویتامین و یا ماده معدنی دیگری ندارد. ویتامین E ماده ای قابل حل در چربی است، خاصیت آنتی اکسیدانی داشته و برای سیستم ایمنی بسیار مفید است. این ویتامین در بسیاری از مواد خوراکی مانند آواکادو، بادام، تخمه آفتابگردان و اسفناج وجود دارد و به همین دلیل بندرت کسی دچار کمبود این ویتامین می شود.

بر خلاف روغن های سالم دیگر مانند روغن زیتون، نمی توان آن را روغن سالمی برای بدن دانست. برعکس مصرف زیاد آن موجب صدمه به بدن می شود، چون امگا 6 موجود در اسید لینولئیک آن در حجم بالا مضر است.

مقدار زیاد این روغن به دلیل ایجاد التهاب عصبی، به مغز صدمه می رساند.

در برخی تحقیقات اظهار شده است که روغن گلرنگ استاندارد کلسترول را کاهش می دهد و برای قلب مناسب است. اما این موضوع هنوز مورد بحث دانشمندان است و توافقی در میان آنها وجود ندارد. اگر چه بدن هم به امگا 3 و هم به امگا 6 برای رفع التهاب احتیاج دارد، اما مصرف زیاد امگا 6 اسید لینولئیک نه تنها موجب کاهش التهاب نمی شود، بلکه التهاب را افزایش می دهد.

عدم هماهنگی میان امگا 3 و امگا 6 در اسید لینولئیک موجب مشکلاتی مانند التهاب شدید، مشکل قلبی و خود ایمنی می شود. روغن  اولئیک بالای گلرنگ مقدار کمتری لینولئیک داشته و در نتیجه ضرر کمتری دارد.

طبق نظر پزشکان روغن های گیاهی که دارای اسید اولئیک بیشتری هستند، جایگزین مناسبی برای روغن های دیگر هستند. روغن گلرنگ اولئیک بالا بهتر از نوع استاندارد آن هستند. ولی باز هم نمی توان در مورد سلامت کامل آن اظهار نظر کرد. این روغن بیشتر در غذاهای سرخ کردنی دیده می شود و بهتر است کمتر مصرف شود.

مصارف دیگر روغن گیاه گلرنگ

علاوه بر پخت و پز، از روغن گلرنگ در صنعت ساخت محصولات آرایشی مانند کرم های مرطوب کننده نیز استفاده می شود. این روغن را اگر بصورت موضعی به پوست بمالید مانند مرطوب کننده عمل می نماید.

علاوه بر این، روغن گیاه گلرنگ برای درمان زخم ها هم استفاده می شود. این روغن خاصیت ضد باکتریایی و ضد قارچی دارد. اما اگر پوست دچار زخم و جراحت شدید است از آن استفاده نکنید.

کلام آخر

روغن گیاه گلرنگ را معمولاً برای مواد سرخ کردنی استفاده می کنند. اگر چه مقدار کم آن صدمه ای به بدن وارد نمی کند، اما مقدار زیاد آن موجب مشکلاتی در بدن می شود.

هرگز از آن بطور مداوم استفاده نکنید و هرگز آن را با روغن های سالم مانند روغن زیتون مقایسه نکنید.