همه چیز درباره گیاه خر خیار

هر آنچه که لازم است در مورد گیاه خر خیار و کاربردهای آن بدانید را در این مقاله برایتان آورده ایم. گیاهان بیشماری در سر تا سر دنیا می رویند که هر یک از آنها دارای خصوصیات و مشخصات متفاوتی هستند، در بخش مرجع گیاهان تیرینک به بررسی گیاهان دارویی و اطلاعات مفیدی که باید از هر کدام آن ها بدانیم می پردازیم.

نام های رایج گیاه خر خیار

نام علمی Ecballium elaterium (L.) A.Rich
نام انگلیسی Squirting Cucumber, Wild cucumber
نام فارسی خر خیار، خیار وحشی، خیار جوجه تیغی، خیار دشتی، خیارزه، سماهنک، کربز، خیار آب‌ پران،
اصفهان: کموز سگی و کموز کول

اطلاعات کلی درباره ی خر خیار

زیستگاه-خاستگاه

گیاه خر خیار در جزایر قناری، مدیترانه تا جنوب روسیه، ایران پراکنش دارد.

خواص

درمان قوی سینوزیت مدر
مسهل بسیار قوی قاعده آور
تسکین درد مفاصل کمک به درمان صرع
درمان نقرس درمان سنگ کلیه و مثانه

 کاربردها

  • طب سنتی
  • صنایع دارویی

نحوه مصرف کلم

  • عصاره
  • قطره

نحوه تهیه-دم آوری

عصاره: خیار جوجه تیغی کاملا رسیده را بریده و روی تورهای سیمی یا الک یا پارچه ای ریخته و با فشار، عصاره آن را از صافی بگذرانید. بعد آب شیرین زلال و خالص را روی آن بریزید و بگذارید ته نشین شود. سپس آب روی آن را دور بریزید و این کار را دوباره انجام دهید. ماده حاصل از ته نشین شدن مرحله دوم، عصاره آن است.

عصاره همراه صمغ عربی یا نشاسته مصرف شود و به هیچ عنوان تنها مصرف نگردد.

نوشیدنی: ریشه گیاه خر خیار را ساییده و 200 گرم آن را با 1400 گرم آب انگور مخلوط کرده تا 3 روز، روزی 200 گرم از آن ناشتا میل شود

طبیعت گیاه

طبیعت گیاه خر خیار گرم و خشک است.

موارد منع مصرف گیاه خر خیار

  • گرم مزاجان
  • دوران بارداری و شیردهی

مصرف زیاد آن به شدت خطرناک است.

عوارض ناخواسته

  • این گیاه بسیار سمی میباشد و عوارض بسیار حتی کوری در پی دارد.
  • واکنش شدید در افراد گرم مزاج
  • دل پیچه و دل درد

میزان مصرف مجاز

با احتیاط و با نظر پزشک معالج مصرف شود.

مواد موثره و تشکیل دهنده

  •  الاترین
  • کوکوربیتاسین با انواع مختلف A، B، C، D، E، F، G، H، I، J، K، L.

اندام دارویی

الاتریوم:رسوب خشک شده ای که از فشردن مغز خیار بدست می­اید.

تمام اعضای آن مخصوصا، ریشه، میوه رسیده و شیره آن قبل از رسیدن کامل

خانواده گیاه

گیاه خر خیار از خانواده کدوئیان Cucurbitaceae می باشد.

خصوصیات گیاهشناسی

  • گیاهی علفی، پایا با ساقه های تقریبا ضخیم، خوابیده و پوشیده از کرک های زبر و خشن است که معمولا در اماکن سایه دار و زمین های بایر می روید.
  • ریشه خر خیار، دراز، ضخیم و سفید رنگ است.
  • این گیاه برگ هایی متناوب وبا دمبرگ دراز و پهنکی قلبی شکل با کناره های موج دار دارد و فاقد پیچک است.
  • گل های آن کوچک به رنگ زرد روشن است و بر دو نوع نر و ماده بر روی یک پایه است.
  • گل های نر با 5 عدد پرچم، به تعداد کم بر روی محوری بلند، به صورت خوشه، در کنار برگ ها ظاهر می شود.
  • گاهی نیز به صورت منفرد و یا همراه با یک گل ماده در قسمت های فوقانی ساقه باشد.
  • گل های ماده به صورت منفرد بر روی ساقه قرار دارند و شبیه گل های نر است فقط به جای پرچم، مادگی مرکب از تخمدان ۳ خانه در آن ها دیده می شود.
  • میوه خیار جوجه تیغی همانند بلوط، دراز و طعم آن بسیار تلخ است و پوشیده از تارهای فراوان غده مانند است.
  • پس از رسیدن میوه های این گیاه، سوراخی در محل اتصال میوه به دم گل ایجاد می شود که دانه ها از طریق این سوراخ، به خارج پرتاب می شوند.

تداخلات دارویی

به دلیل سمی بودن گیاه، در صورت مصرف هر گونه دارو، بدون مشورت پزشک مصرف نشود


منابع:

وبسایت موسسه خدمات دارویی رضوی

وبسایت Plants of the World

منابع صانعی، صمصام؛ (1395)، طبّ الصمصام -آشنایی با بیش از 400 نوع از گیاهان دارویی- (جلد دوم)، تهران: انتشارات حافظ نوین، چاپ اول.


منبع plantsoftheworldonline