چند محرک موجود در چای

چای حاوی 4 محرک است که بر مغز تأثیر می گذارند. مهمترین محرک چای کافئین است که به غیر از آن در قهوه و نوشابه ها نیز وجود دارد.

در چای 2 ماده وجود دارند که وابسته به کافئین هستند: تئوبرومین   Theobomine و تئوفیلین Theophylline .

و بالاخره چای دارای نوعی آمینو اسید به نام ال –تیانین است که تأثیر متفاوتی بر مغز می گذارد.

قهوه و چای هر دو حاوی کافئین هستند که در واقع تأثیری شبیه به روان گردان بر مغز می گذارند. اما نباید فراموش کرد که تأثیر آن با روان گردانهای دیگر بسیار تفاوت دارد.

به گفته برخی از افراد تأثیر چای همانند تشویق یک مادر بزرگ است که شما را به انجام کاری تشویق می کند اما تأثیر محرک قهوه همانند دستور یک نظامی است که از شما می خواهد کاری انجام دهید.

قهوه به انسان انرژی می دهد اما گاه تأثیر آن باعث سر در گمی شده و رشته کار از دست بیرون می رود. این امر باعث شده تا فرد وقت خود را برای انجام کارهای پیش پا افتاده مثل دیدن ایمیلهایش وگشت و گذار در فضای مجازی تلف کند.

همانطور که می دانید کافئین چای کمتر از قهوه است. اما چای نیز مانند قهوه حاوی 3 محرک دیگر است.

خلاصه: قهوه محرک قوی تری نسبت به آن است و انرژی بیشتری در بدن ایجاد می کند. این انرژی گاه موجب اتلاف وقت و هدر دادن آن می شود.

کافئین

نوعی روان گردان است و مصرف زیادی دارد اما با وجود اینکه مصرف آن مناسب به نظر نمی رسد ولی مقدار متعادل آن ضرری به بدن نمی رساند.

قهوه به عنوان مهمترین منبع مهم کافئین شناخته شده و یکی از منابع مهم آنتی اکسیدان است. این نوشیدنی یکی از مفیدترین نوشیدنیها در حفظ سلامت است.

چای دومین منبع کافئین است و بسته به نوع و مقدار آن است.

کافئین سیستم عصبی را تحریک و فرد را هوشیار و آماده نگه می دارد و گیجی را برطرف می کند.

در این مورد تئوریهای مختلفی وجود دارد. طبق مهم ترین تئوری، کافئین مانع فعالیت آدنوزین می شود و مانند یک محرک عمل می نماید. همانطور که می دانید آدنوزین نوعی فرارسان عصبی است که مغز را آرام کرده و فعالیت بدنی را کاهش می دهد.

آدنوزین در طول روز در بدن ایجاد می شود و موجب خواب می گردد. هر چه میزان آدنوزین افزایش یابد خواب آلودگی نیز افزایش می یابد. کافئین مانع این واکنش می شود.

مهمترین تفاوت کافئین چای و قهوه در مقدار آنهاست. یک قهوه قوی بین 100 تا 300 میلیگرم کافئین دارد ولی چای 20 تا 60 میلیگرم کافئین دارد.

خلاصه: کافئین مانع عملکرد آدنوزین می شود. آدنوزین نوعی فرارسان عصبی است و خواب را افزایش می دهد. چای میزان کمتری کافئین دارد و در نتیجه محرک سبکتری است.

تئوفیل و تئوبرومین

دو ماده وابسته به کافئین بوده و متعلق به گروه ترکیبات ارگانیک یعنی گزانتین Xanthine هستند. این دو تأثیرات فیزیولوزیک متعددی بر بدن می گذارند.

تئوفیلین عضلات را آرام کرده و تنفس به راحتی انجام می شود. در عین حال محرک بوده و موجب سرعت و قدرت انقباض قلب می شود.

تئوبرومین میتواند موجب تحریک قلب شود اما از آنجایی که ادرارآور است گردش خون در بدن را بهتر نموده و باعث کاهش فشار خون می شود.

دانه های کاکائو نیز حاوی این دو ماده هستند.

مقدار این دو ماده در یک فنجان چای بسیار کم است و در نتیجه تأثیر آنها بر بدن قابل اغماض است.

پس از سوخت و ساز، کافئین تولید تئوفیلین و تئوبرومین می کند، پس هرگاه کافئین مصرف می کنید میزان این دو ماده در بدنتان بالا می رود.

خلاصه: تئوفیلین و تئوبرومین دو ترکیب ارگانیک وابسته به کافئین هستند و تأثیرات مختلفی بر بدن می گذارند. مقدار این دو ترکیب در چای بسیار محدود است.

آخرین محرک از گروه محرکهای چای یعنی ال –تیانین بسیار منحصر به فرد است. این ماده بیشتر در گیاه چای وجود دارد.

ال –تیانین

همانند تئوفیلین، تئوبرمین وکافئین وارد مغز شده و بر آن تأثیر می گذارد.

این ماده در مغز انسان ایجاد امواج مغزی به نام امواج آلفا کرده و موجب هوشیاری مغز می گردد. شاید به همین دلیل است که نوشیدن آن باعث هوشیاری طولانی تر و ملایمی می شود.

ال –تیانین بر فرارسانهای مغزی مانند GABA و دوپامین تأثیر می گذارد. برخی از تحقیقات نشان داده اند هنگامی ال –تیانین که با کافئین ترکیب شود میزان توجه و عملکرد مغز را افزایش می دهد.

خلاصه: چایها حاوی اسید آمینه ال –تیانین هستند که تولید امواج آلفا را در مغز افزایش می دهد. ال–تیانین در ترکیب با کافئین عملکرد مغز را ارتقاء می دهد.

چایها گزینه بسیار مناسبی برای افرادی هستند که به مقدار بالای کافئین حساسیت دارند. علاوه بر آن برای افرادی که نیاز به تمرکز برای زمان طولانی تری دارند بسیار مؤثر است. بسیاری از افراد با نوشیدن چای بخصوص چای سبز احساس آرامش کرده، تمرکز بهتری دارند و حالاتی را که نوشیدن قهوه در آنها ایجاد می کند را تجربه نخواهند کرد.

به هر صورت چای و قهوه مزایا و معایب خود را دارند.